125 Milyon Yıl Önce Kuşlar Neye Benziyordu?
wired.com'daki haberleri okurken eski çağların kuşlarıyla ilgili bir yazıya denk geldim. Orijinal bir konu olmamasına ve hatta içeriği oldukça "eski" olmasına rağmen ilgimi çekti. Yazıyı kısmi olarak Türkçe'ye çevirip aşağıda yayınlıyorum. İngilizce orijinalini okumak için buraya tıklayınız.
125 Milyon Yıl Önce Kuşlar Neye Benziyordu?
Eski dönemlerden kalma kuş fosillerine bakmak, kuşların milyonlarca yıl önce neye benzediğini görmek için bir fırsattır. O zamanlar birçok kuşun çok büyük dişleri, uzun burunları ve uzun, kemikli kuyrukları vardı.
Los Angeles County Doğal Tarih Müzesi küratörü ve dino-kuş uzmanı Luis Chiappe'ye göre "Dinozorlar çağında yaşayan kuşlar günümüzde yaşayanlardan oldukça farklıydı. Ve Mezozoik Çağda kuş gözlemi yapabilmek tamamen farklı bir deneyim olurdu."
Mezozoik Çağda, 250 ila 65 milyon yıl önce, gezegen de çok farklıydı. Dünya daha sıcaktı ve buzullar mevcut değildi. Kıtalar şimdiki yerlerine hareket etmeye daha yeni başlamışlardır. Deniz seviyeleri daha yüksekti ve karalara büyük dinazorlar hükmediyordu. İlkel kuşlar tam bu esnada ortaya çıktı ve kuş olmayan, genellikle daha büyük dinozorlara av oldular.
Çinin ilkel kuşlarına dair bir katalog hazırladık. Bunların model kuşlarla kıyaslandığında ne kadar büyük olduklarını hissetirmeye çalıştık. Kıyaslamalar femur veya kalça kasının büyüklüğü üzerinden yapılmıştır.
Jeholornis
Jeholornis bu kılavuzdaki en ilkel kuştur. Çok ince dişlere, kısa pençeli kanatlara ve kemikli bir kuyruğa sahiptir.
Sapeornis
Sapeornis, oldukça büyük bir kuştu, muhtemelen akbaba büyüklüğündeydi. Çok uzun, geniş kanatlara ve sadece üst çenesinde kürek şeklinde dişlere sahipti.
Confuciusornis
Confuciusornis çok uzun kanat ve uzun tüylere sahip gagalı kuşlardan oluşan geniş bir gruptu. Karga büyüklüğündeki bu kuşların çok kuvvetli pençeleri vardı.
Changchengornis
Changchengornis kısa, kanca şeklinde gagaya, çatal kuyruğa ve ayağında dört pençeye sahipti.
Longipteryx
Sığırcık boyutundaki Longipteryx uzun kanatlara, güçlü pençelere ve uzun bir buruna sahipti.
Rapaxavis
Rapaxavis çok küçüktü. Narin bir yapıya sahipti ve uzun, ince bir burna ve çok küçük dişlere sahipti.
Pengornis
Pengornis güvercin boturundaydı ve büyük, küt dişlere sahipti.
Hongshanornis
Hongshanornis, uzun bacaklara ve uzun topuklara sahip küçük bir kuştu. Ayrıca uzun kanatlara ve çok uzun tüylü bir kuyruğa sahipti.
Eoenantiornis
Eoenantiornis büyük ihtimal tüneyici bir kuştu. Yuvarlak bir kuyruğa, kısa burna ve çok keskin dişlere sahipti.
Longirostravis
Longirostravis, ince ve zayıf bir kuştu.
Zhongornis
Zhongornis, uzun kuyruklu ve kısa kuyruklu kuşların arasında bir yerdeydi. Serçe büyüklüğündeki kuşun oldukça uzun "parmaklı" pençeleri, kısa burnu, kısa kuyruğu vardı ve dişsizdi.
Yanornis
Yanornis, anatomik olarak modern paleo kuşlardan biridir. Güvercin büyüklüğündeki kuşun dişleri, uzun bir burnu, yelpazeye benzeyen kuyruğu, uzun kanatları ve kuvvetli kasları destekleyebilecek bir göğüs kemiği vardır.
125 Milyon Yıl Önce Kuşlar Neye Benziyordu?
Eski dönemlerden kalma kuş fosillerine bakmak, kuşların milyonlarca yıl önce neye benzediğini görmek için bir fırsattır. O zamanlar birçok kuşun çok büyük dişleri, uzun burunları ve uzun, kemikli kuyrukları vardı.
Los Angeles County Doğal Tarih Müzesi küratörü ve dino-kuş uzmanı Luis Chiappe'ye göre "Dinozorlar çağında yaşayan kuşlar günümüzde yaşayanlardan oldukça farklıydı. Ve Mezozoik Çağda kuş gözlemi yapabilmek tamamen farklı bir deneyim olurdu."
Mezozoik Çağda, 250 ila 65 milyon yıl önce, gezegen de çok farklıydı. Dünya daha sıcaktı ve buzullar mevcut değildi. Kıtalar şimdiki yerlerine hareket etmeye daha yeni başlamışlardır. Deniz seviyeleri daha yüksekti ve karalara büyük dinazorlar hükmediyordu. İlkel kuşlar tam bu esnada ortaya çıktı ve kuş olmayan, genellikle daha büyük dinozorlara av oldular.
Çinin ilkel kuşlarına dair bir katalog hazırladık. Bunların model kuşlarla kıyaslandığında ne kadar büyük olduklarını hissetirmeye çalıştık. Kıyaslamalar femur veya kalça kasının büyüklüğü üzerinden yapılmıştır.
Jeholornis
Jeholornis bu kılavuzdaki en ilkel kuştur. Çok ince dişlere, kısa pençeli kanatlara ve kemikli bir kuyruğa sahiptir.
Image: Luis Chiappe/Natural History Museum of Los Angeles County.
Sapeornis
Sapeornis, oldukça büyük bir kuştu, muhtemelen akbaba büyüklüğündeydi. Çok uzun, geniş kanatlara ve sadece üst çenesinde kürek şeklinde dişlere sahipti.
Image: Luis Chiappe/Natural History Museum of Los Angeles County.
Confuciusornis
Confuciusornis çok uzun kanat ve uzun tüylere sahip gagalı kuşlardan oluşan geniş bir gruptu. Karga büyüklüğündeki bu kuşların çok kuvvetli pençeleri vardı.
Images: Three Confuciusornis specimens.
Changchengornis
Changchengornis kısa, kanca şeklinde gagaya, çatal kuyruğa ve ayağında dört pençeye sahipti.
Image: Luis Chiappe/Natural History Museum of Los Angeles County.
Longipteryx
Sığırcık boyutundaki Longipteryx uzun kanatlara, güçlü pençelere ve uzun bir buruna sahipti.
Image: Luis Chiappe/Natural History Museum of Los Angeles County.
Rapaxavis
Rapaxavis çok küçüktü. Narin bir yapıya sahipti ve uzun, ince bir burna ve çok küçük dişlere sahipti.
Image: Luis Chiappe/Natural History Museum of Los Angeles County.
Pengornis
Pengornis güvercin boturundaydı ve büyük, küt dişlere sahipti.
Image: Luis Chiappe/Natural History Museum of Los Angeles County.
Hongshanornis
Hongshanornis, uzun bacaklara ve uzun topuklara sahip küçük bir kuştu. Ayrıca uzun kanatlara ve çok uzun tüylü bir kuyruğa sahipti.
Image: Luis Chiappe/Natural History Museum of Los Angeles County.
Eoenantiornis
Eoenantiornis büyük ihtimal tüneyici bir kuştu. Yuvarlak bir kuyruğa, kısa burna ve çok keskin dişlere sahipti.
Image: Luis Chiappe/Natural History Museum of Los Angeles County.
Longirostravis
Longirostravis, ince ve zayıf bir kuştu.
Image: Luis Chiappe/Natural History Museum of Los Angeles County.
Zhongornis
Zhongornis, uzun kuyruklu ve kısa kuyruklu kuşların arasında bir yerdeydi. Serçe büyüklüğündeki kuşun oldukça uzun "parmaklı" pençeleri, kısa burnu, kısa kuyruğu vardı ve dişsizdi.
Image: Luis Chiappe/Natural History Museum of Los Angeles County
Yanornis
Yanornis, anatomik olarak modern paleo kuşlardan biridir. Güvercin büyüklüğündeki kuşun dişleri, uzun bir burnu, yelpazeye benzeyen kuyruğu, uzun kanatları ve kuvvetli kasları destekleyebilecek bir göğüs kemiği vardır.
Image: Luis Chiappe/Natural History Museum of Los Angeles County.
Yorumlar
Yorum Gönder